مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس داس در سال ۱۹۹۵ توسط لاویبوند و لاویبوند[۶۸] تهیه شد. این مقیاس دارای دو فرم است. فرم اصلی آن دارای ۴۲ عبارت است که هریک از سازههای روانی افسردگی، اضطراب و استرس را توسط ۱۴ عبارت متفاوت مورد ارزیابی قرار میدهد.فرم کوتاه آن شامل ۲۱ عبارت است که هریک از ۷ عبارت یک عامل یا سازه روانی را اندازهگیری میکند.فرم کوتاه ۲۱ عبارتی توسط صاحبی و همکاران (۱۳۸۴)، برای جمعیت ایرانی اعتباریابی شده است. در این پژوهش از عبارات اضطراب آن جهت سنجش اضطراب استفاده شد.
۳-۵-۲-۱- ویژگی های روان سنجی
سه عامل استرس، اضطراب و افسردگی توسط مقیاس داس اندازهگیری میشود.منظور از استرس در این مقیاس شامل استرسهای فیزیکی، روانی است. مطالعات انجام شده توسط Lovibond Lovibond and (1995) نشان داد که اعتبار بازآزمایی برای زیر مقیاسهای فرعی به ترتیب ۸۱/۰ برای استرس، ۷۹/۰ برای اضطراب و ۷۱/۰ برای افسردگی به دست آمد.بنابراین، این مقیاس جهت به کارگیری در فعالیت های پزوهشی و تشخیص، دارای اعتبار مناسبی است.
در پژوهشی توسط افضلی و همکاران (۱۳۸۶)، ویژگی های روان سنجی آزمون در نمونه ۴۰۰ نفری از دانش آموزان شهر کرمانشاه اجرا و نتایج نشان داد که همبستگی مقیاس افسردگی این آزمون با تست افسردگی ۸۴۹/۰، همبستگی مقیاس اضطراب نیز با آزمون زونگ ۸۳۱/۰ و همبستگی مقیاس استرس و سیاهه استرس دانش آموزان نیز ۷۵۷/۰ بود.ضریب آلفای محاسبه شده برای مقیاس افسردگی برار با ۹۴/۰، مقیاس اضطراب برابر ۸۵/۰ مقیاس استرس برابر با ۸۷/۰ محاسبه شد. مقدار KMO برای پژوهش حاضر ۸۸/۰ بود که نشان دهنده کفایت نمونه حاضر برای انجام تحلیل عاملی است.نتیجه آزمون کرویت بارتلت برار ۷۹۴/۰ با مقدار مجذور کای با درجه آزادی ۸۶۱ بود که در سطح الفای ۰۱/۰ معنیدار است.
۳-۵-۲-۲-کلید آزمون
۱٫عبارت زیر مقیاس افسردگی ۲۱ ،۱۷ ،۱۶، ۱۳، ۱۰، ۵ ،۳
۲٫عبارت زیر مقیاس اضطراب ۲۰ ،۱۹ ،۱۵ ،۹ ،۷ ،۴ ،۲
۳٫عبارت زیر مقیاس استرس ۱۸ ،۱۴ ،۱۲ ،۱۱ ،۸ ،۶ ،۱
۳-۵-۲-۳- نمره گذاری و روش اجرا
مقیاس داس توانایی تشخیصی و غربالگری نشانههای اضطراب، افسردگی و استرس را در طی یک هفته گذشته دارد. کاربرد این مقیاس جهت افراد بزرگسال است.هرچند این آزمون توانایی غربالگری و تشخیص در دوره نوجوانی را نیز دارد ،لیکن بهتر است برای افراد بالاتر از ۱۵ سال مورد استفاده قرار گیرد.
نحوه پاسخ دهی به پرسشها به صورت ۴ گزینه ای است که به صورت خودسنجی تکمیل میشود.دامنه پاسخها از “هیچ وقت” تا “همیشه” متغیر است، بطوری که افراد میتوانند پاسخ های خود را به صورت یکی از گزینههای مقابل پرسش مربوطه به صورت “هیچ وقت"، “گاهی” و"همیشه” با علامت ضربدر (x) مشخص نمایند. نمرهگذاری از “صفر” تا"سه” و نمره صفر برای گزینه “هیچ وقت"، نمره یک برای گزینه “کمی"، نمره دو برای گزینه “گاهی” و نمره سه برای گزینه “همیشه” در نظر گرفته شده است. مجموع نمرات و بر اساس جدول زیر تفسیر میگردد:
جدول(۳-۴)- تفسیر نمرات مقیاس داس
درجه بندی | افسردگی | اضطراب | استرس |
طبیعی | ۹- ۰ | ۷- ۰ | ۱۴- ۰ |
خفیف | ۱۳-۱۰ | ۹-۸ | ۱۸-۱۵ |
متوسط | ۲۰-۱۴ | ۱۴-۱۰ | ۲۵-۱۹ |
شدید | ۲۷-۲۱ | ۱۹-۱۵ | ۳۳-۲۶ |
خیلی شدید | ۲۸ و بیشتر | ۲۰ و بیشتر | ۳۴ و بیشتر |